მსოფლიოში ნახევარ მილიარდზე მეტი ადამიანი დაავადებულია ტიპი 2 დიაბეტით. ჯერჯერობით უცნობია ის ზუსტი მიზეზი, თუ რა იწვევს ორგანიზმში ჰორმონ ინსულინის ფუნქციის ასეთ დარღვევას, რის გამოც სისხლში შაქრის დონის ბალანსი ირღვევა. შესაძლოა, ახალმა კვლევამ ამას ნათელი მოჰფინოს.
აშშ-ს ქეის ვესტერნ რეზერვის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა აღმოაჩინეს S-ნიტროსილაციისნ სახელით ცნობილი პროცესი, რა დროსაც აზოტოვანი ოქსიდი უნივერსალურ გადამტან მოლეკულად იქცევა. ის უჯრედებს შორის ინფორმაციის მიმოცვლას უწყობს ხელს და თითქმის ყველა ტიპის ქსოვილში წარმოიქმნება. მას დიდი როლი აქვს როგორც ნერვული და იმუნური სისტემის ფუნქციონირებაში, ასევე სისხლძარღვების გაფართოებაში. აღნიშნული პროცესის დარღვევა პარკინსონთან, გაფანტულ სკლეროზთან, ნამგლისებრ უჯრედოვან დაავადებასთან და ასთმასთან ასოცირდება. ბოლო დროს კი ის მეტაბოლიზმის გარკვეულ ასპექტებთანაც დააკავშირეს. მეცნიერთა გუნდი აქამდეც ვარაუდობდა, რომ ამ სიაში დიაბეტიც უნდა ყოფილიყო, ახლა კი აღნიშნული ჰიპოთეზის განსამტკიცებელი მიგნება აქვთ.
ახალი ფერმენტი აღმოაჩინეს, – SCAN. ის აზოტოვან ოქსიდს სამიზნე ცილებზე მიმაგრებაში ეხმარება, მაგალითად, ინსულინის რეცეპტორებზე. ინსულინის მიმართ რეზისტენტულ ადამიანებსა და თაგვებში ეს ფერმენტი ჩვეულებრივზე მეტადაა გააქტიურებული, მისი გაუვნებლებისას კი ცხოველებში ტიპური სიმპტომები აღარ ვლინდება.
აზოტის ოქსიდი წარმოიქმნება თითქმის ყველა ტიპის უჯრედში და ქსოვილში და ის გადამწყვეტ როლს თამაშობს ნერვული სისტემის, იმუნური სისტემის ფუნქციონირებაში და სისხლძარღვების გაფართოებაში. უფრო მეტიც, S-ნიტროზილირების დისრეგულაცია სულ უფრო და უფრო მეტად არის დაკავშირებული ჯანმრთელობის უამრავ მდგომარეობასთან, როგორიცაა გაფანტული სკლეროზი, პარკინსონის დაავადება, ნამგლისებრუჯრედოვანი დაავადება და ასთმა.
“აქ ჩვენ აღმოვაჩენთ ფერმენტს, რომელიც ათავსებს აზოტის ოქსიდს ინსულინის რეცეპტორებზე ინსულინის გასაკონტროლებლად. ფერმენტების ჭარბი აქტივობა იწვევს დიაბეტს. მაგრამ არსებობს შემთხვევა, როდესაც ბევრი ფერმენტი აზოტის ოქსიდს აყენებს ბევრ ცილას და, ამრიგად, მრავალი დაავადების ახალი სამკურნალო საშუალებაა.“
შესაძლოა, მეორე ტიპის დიაბეტის ჩამოყალიბებაში აზოტოვანი ოქსიდის სიუხვე მნიშვნელოვან როლს ასრულებდეს. სპეციალისტები ამბობენ, რომ, არაა გამორიცხული, SCAN-ის დაბლოკვით ამ დაავადებასთან შეწინააღმდეგების ახალი გზა მოვნახოთ.
#datashvil #drpkhakadze #sheniganatleba #sheniambebi #sheniekimi
მასალის გამოყენების პირობები
