ავლაბარი არის თბილისის ერთ-ერთი უძველესი და ისტორიულად მნიშვნელოვანი უბანი, რომელიც მდინარე მტკვრის მარცხენა სანაპიროზე, რიყეს, ჩუღურეთს, ელიასა და ნავთლუღს შორის მდებარეობს. ავლაბრის ისტორია ჯერ კიდევ XI-XIII საუკუნეებით იწყება, როდესაც უბანს „ისანი“ ეწოდებოდა. სიტყვა „ავლაბარი“ XIV საუკუნიდან გახდა ფართოდ გამოყენებული, თუმცა „ისანი“ გარკვეული პერიოდი პარალელურადაც იხმარებოდა.
სამეფო და სავაჭრო კავშირების თვალსაზრისით, ავლაბარი გამორჩეული ადგილი იყო. ქალაქის თავდაცვითი სისტემის ორივე გალავანი აქ იყო: ავლაბრის გალავანი, რომელიც მთელ უბანს შემოჭეროდა, და თბილისის ციხე-გალავნის გაგრძელება, რომელიც ისან-ავლაბრის მარჯვენა მხარეს მდებარეობდა. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი იყო მტკვარზე გადებული მეტეხის ხიდი, რომელიც ავლაბარს კალა-თბილისთან აკავშირებდა და სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი გზა, კახეთის გზა, იქედან იწყებოდა.
ავლაბარი გამოირჩევა მრავალი ისტორიული ძეგლით, რომლებიც მის მდიდარ კულტურულ მემკვიდრეობას ასახავს. აქ მდებარეობს მეტეხის ღვთისმშობლის ტაძარი, რომელიც ერთ-ერთი მთავარი ეკლესიაა უბანში. ასევე, ავლაბარში არის დარეჯან დედოფლის სასახლე („საჩინო“) და ფორაქიშვილების დარბაზი, რაც უნიკალურ არქიტექტურულ ძეგლებს წარმოადგენს. უბანში მრავალი სხვა ეკლესია, სახელოსნო და სავაჭრო ობიექტიც არსებობდა, რაც განაპირობებდა მის ეკონომიკურ და კულტურულ განვითარების დონეს.
XX საუკუნის დასაწყისში ავლაბარი ასევე გახდა თბილისის მუშათა რევოლუციური მოძრაობის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კერა. აქ მდებარეობდა ავლაბრის არალეგალური სტამბა, რომელიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებდა ქართულ პრესაში. ეს პერიოდი ავლაბრისთვის გარდამტეხი აღმოჩნდა, რადგან მას დაემატა ნოვაცია და სოციალური აქტივიზმი, რაც შემდეგ აისახა ქალაქის ისტორიაში.
დღესდღეობით ავლაბარი ქალაქის ერთ-ერთ უძველეს და ცნობილ უბნად ითვლება. მისი უნიკალური არქიტექტურა, ისტორიული ძეგლები და მდიდარი კულტურული მემკვიდრეობა აგრძელებს მისი მნიშვნელობის შენარჩუნებას თბილისში. ავლაბარი ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული და გატაცებული ადგილია როგორც ტურისტებისთვის, ასევე ადგილობრივი მოსახლეობისთვის.
#drpkhakadze #davidiani #shenitbilisi
მასალის გამოყენების პირობები
