გუ­ლის და­ა­ვა­დე­ბე­ბის არ­სე­ბო­ბა­ზე მიუთითებს ტკი­ვი­ლი გულ­მკერ­დის არეში, ქო­ში­ნი, გუ­ლის ფრი­ა­ლის შეგრძნება, ქვე­და კი­დუ­რე­ბი­სა და მუცლის შეშუპება

ა­ვად­მყო­ფო­ბის ის­ტო­რია და ფი­ზი­კუ­რი გა­სინ­ჯვა

თავ­და­პირ­ვე­ლად ექი­მი აგ­რო­ვებს ინ­ფორ­მა­ცი­ას სიმ­პტო­მე­ბის შე­სა­ხებ. გუ­ლის და­ა­ვა­დე­ბე­ბის არ­სე­ბო­ბა­ზე მი­უ­თი­თებს ტკი­ვი­ლი გულ­მკერ­დის არე­ში, ქო­ში­ნი, გუ­ლის ფრი­ა­ლის შეგ­რძნე­ბა, ქვე­და კი­დუ­რე­ბი­სა და მუც­ლის შე­შუ­პე­ბა.
სხვა, ზო­გა­დი ხა­სი­ათის სიმ­პტო­მე­ბი, რო­გო­რი­ცაა ცხე­ლე­ბა, სი­სუს­ტე, ად­ვი­ლად დაღ­ლა, უმა­დო­ბა, შე­უძ­ლოდ ყოფ­ნა ასე­ვე გუ­ლის პა­თო­ლო­გი­ით შე­იძ­ლე­ბა იყოს გა­მოწ­ვე­უ­ლი.
ტკი­ვი­ლი, და­ბუ­ჟე­ბა, კუნ­თო­ვა­ნი სპაზ­მე­ბი და­­­მა­­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლია პე­რი­ფე­რი­უ­ლი არ­ტე­რი­ე­ბის და­­­ა­­ვა­­დე­ბე­ბის­თვის, რომ­ლე­ბიც აზი­ა­ნებს ზე­და კი­­დუ­რის, წვი­ვის, ტა­ნის სის­ხლძარ­ღვებს (გარ­და კო­რო­ნა­რუ­ლი არ­ტე­რი­ე­ბი­სა).
ამის შემ­დეგ ექი­მი აგ­რო­ვებს ინ­ფორ­მა­ცი­ას გა­­და­ტა­ნი­ლი ინ­ფექ­ცი­უ­რი და­ა­ვა­დე­ბე­ბის, ქი­მი­­ურ ნივ­თი­ე­რე­ბებ­თან შე­საძ­ლო კონ­ტაქ­ტის, გა­­მო­­ყე­ნე­ბუ­ლი მე­დი­კა­მენ­ტე­ბის – მათ შო­რის აკ­­რ­ძა­­ლუ­ლი წამ­ლე­ბის, ალ­კო­ჰო­ლი­სა და თამ­ბა­ქოს მოხ­მა­რე­ბის, საცხ­ოვ­რე­ბე­ლი გა­რე­მო­სა და სა­მუ­შაო ად­გი­ლის თა­ვი­სე­ბუ­რე­ბე­ბის, დას­ვე­ნე­ბი­სა და გარ­თო­ბის ჩვე­ვე­ბის შე­სა­ხებ, აგ­რეთ­ვე, ოჯა­ხის წევ­რე­ბის გუ­ლის, სის­ხლძარ­ღვე­ბის ან სხვა რო­მე­ლი­მე და­ა­ვა­დე­ბის თა­ო­ბა­ზე.
ფი­ზი­კუ­რი გა­სინ­ჯვი­სას ექი­მი აფა­სებს პა­ცი­ენ­ტის წო­ნას, გა­რეგ­ნო­ბის თა­ვი­სე­ბუ­რე­ბებს, კა­ნის ფერს და ტე­ნი­ა­ნო­ბას, ძი­ლი­ა­ნო­ბას და სხვა სიმ­პტო­მებს, რომ­ლე­ბიც გუ­ლის და­ა­ვა­დე­ბის არა­­­პირ­და­პი­რი სიმ­პტო­მე­ბი­ა. ყუ­რადღ­ე­ბა ექ­ცე­ვა პა­ცი­ენ­ტის გან­წყო­ბას, სა­კუ­თა­რი ჯან­მრთე­ლო­­ბის მდგო­მა­რე­ო­ბის მი­სე­ულ შე­ფა­სე­ბას.
ფი­ზი­კუ­რი გა­სინ­ჯვი­სას ყუ­რად­სა­ღე­ბია კა­ნის ფე­რი, ვი­ნა­ი­დან სი­ფერ­მკრთა­ლე, კა­ნის მო­ლურ­ჯო ან მე­წა­მუ­ლი (ცი­ა­ნო­ზუ­რი) შე­ფე­რი­ლო­ბა მი­უ­თი­თებს ანე­მი­ა­ზე ან არა­ა­დეკ­ვა­ტურ სის­ხლით მო­მა­რა­გე­ბა­ზე. ეს იმას ნიშ­ნავს, რომ კა­ნი ვერ იღებს საკ­მა­რი­სი რა­ო­დე­ნო­ბით ჟან­გბადს, რაც, თა­ვის მხრივ, ფილ­ტვე­ბის და­ა­ვა­დე­ბის, გუ­ლის უკ­მა­რი­სო­ბის ან ცირ­კუ­ლა­ცი­ის დარ­ღვე­ვის სხვა მი­ზე­ზე­ბის შე­დე­გი შე­იძ­ლე­ბა იყოს.
ექი­მი სინ­ჯავს პულსს პე­რი­ფე­რი­ულ არ­ტე­რი­ებ­ზე – კის­რის, მხრის, იდაყ­ვის, მა­ჯის, მუც­ლი­სა და სა­ზარ­დუ­ლის, მუხ­ლის, კო­ჭის და ტერ­ფის არე­ში სხე­უ­ლის ორი­ვე ნა­ხე­ვარ­ში სის­ხლის ნა­კა­დის ადეკ­ვა­ტუ­რო­ბი­სა და თა­ნაბ­რო­ბის შე­სა­მოწ­მებ­ლად.
ფი­ზი­კუ­რი გა­სინ­ჯვის დროს ფას­დე­ბა სხეუ­­ლის ტემ­პე­რა­ტუ­რა და სის­ხლის არ­ტე­რი­უ­ლი წნე­­ვა. ნორ­მი­დან გა­დახ­რა შე­საძ­ლოა გუ­ლი­სა ან სი­ს­­ხლძარ­ღვე­ბის და­ა­ვა­დე­ბის გა­მო­ხა­ტუ­ლე­ბა იყოს.
ექი­მი სინ­ჯავს კის­რის ვე­ნებს, რო­დე­საც პა­ცი­­ენ­ტი მწო­ლი­ა­რე მდგო­მა­რე­ო­ბა­შია და სხე­უ­ლის ზე­და ნა­წი­ლი წა­მო­წე­უ­ლი აქვს 45 გრა­დუ­სით. კის­რის ვე­ნე­ბი პირ­და­პირ უკავ­შირ­დე­ბა მა­რ­ჯვე­ნა წი­ნა­გულს (გუ­ლის ზე­და სა­კა­ნი, რო­მე­ლიც სხე­უ­ლი­დან იღებს ჟან­გბა­დით ღა­რიბ სისხლს) და იძ­ლე­ვა ინ­ფორ­მა­ცი­ას გუ­ლის მარ­ჯვე­ნა ნა­წილ­ში შე­მა­ვა­ლი სის­ხლის მო­ცუ­ლო­ბი­სა და წნე­ვის შე­სა­ხებ.
ფი­ზი­კუ­რი გა­სინ­ჯვის დროს ექი­მი თი­თით აწ­ვე­ბა კანს კო­ჭის, წვი­ვის, ზოგ­ჯერ ზურ­გის ქვე­და მი­და­მო­ში, რა­თა და­ად­გი­ნოს ქსო­ვი­ლო­ვა­ნი სითხ­ის დაგ­რო­ვე­ბის, ანუ შე­შუ­პე­ბის არ­სე­ბო­ბა.
ოფ­თალ­მოს­კო­პი გა­მო­ი­ყე­ნე­ბა ბა­დუ­რის (თვა­ლის კაკ­ლის სი­ნათ­ლის შემ­გრძნე­ბი შრე) სის­ხლძარ­ღვე­ბის შე­სა­მოწ­მებ­ლად. ბა­დუ­რა ერ­თა­დერ­თი ად­გი­ლი­ა, რომ­ლის დათ­ვა­ლი­ე­რე­ბი­სას ექიმს შე­უძ­ლია შე­ა­ფა­სოს ვე­ნე­ბი­სა და არ­ტე­რი­ე­ბის მდგო­მა­რე­ო­ბა.
ბა­დუ­რის ხი­ლუ­ლი დარ­ღვე­ვე­ბი და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლია მა­ღა­ლი არ­ტე­რი­უ­ლი წნე­ვის, დი­ა­ბე­ტის, არ­ტე­რი­ოს­კლე­რო­ზის და გუ­ლის სარ­ქვლე­ბის ბაქ­ტე­რი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ის­თვის.
ფი­ზი­კუ­რი კვლე­ვის ერ­თ-ერ­თი ნა­წი­ლი გულ­მკერ­დის გა­მოკ­ვლე­ვა­ა. ექი­მი აფა­სებს სუნ­თქვის სიხ­ში­რეს და გულ­მკერ­დის ექ­სკურ­სი­ას (სუნ­თქვი­თი მოძ­რა­ო­ბა), გულ­მკერ­დზე თი­თე­ბის და­კა­კუ­ნე­ბით გან­საზღ­ვრავს ფილ­ტვე­ბის ჰა­ე­რით ავ­სე­ბას, რაც ნორ­მა­ში უნ­და იყოს ან სითხ­ის არ­სე­ბო­ბას, რაც და­ა­ვა­დე­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი­ა. პერ­კუ­სია ასე­ვე სა­შუ­ა­ლე­ბას იძ­ლე­ვა, დად­გინ­დეს გუ­ლი­სა და ფილ­ტვე­ბის მფა­რა­ვი გარ­სე­ბის – პე­რი­კარ­დი­უ­მი­სა და პლევ­რის ფურ­ცლებს შო­რის სივ­რცე­ებ­ში სითხ­ის არ­სე­ბო­ბა. სტე­თოს­კო­პის სა­შუ­ა­ლე­ბით ექი­მი ის­მენს სუნ­თქვით ხმი­ა­ნო­ბებს და ად­გენს, ხომ არ არის შე­ვიწ­რო­ე­ბუ­ლი სა­სუნ­თქი გზე­ბი. ასე­ვე, სითხ­ის არ­სე­ბო­ბა ცვლის ფილ­ტვის ნორ­მა­ლურ ხმი­ა­ნო­ბას (ხი­ხი­ნი) და მი­უ­თი­თებს გუ­ლის უკ­მა­რი­სო­ბა­ზე.
პა­ცი­ენ­ტის გულ­მკერ­დზე ხე­ლის და­დე­ბით (პალ­პა­ცი­ა) ექი­მი გან­საზღ­ვრავს იმ ად­გილს, სა­დაც გუ­ლის­ცე­მა ყვე­ლა­ზე მკა­ფი­ოდ Eშე­იგ­რძნო­ბა და ამ გზით ად­გენს გუ­ლის ზო­მებს.
სტე­თოს­კო­პით გუ­ლის გა­სინ­ჯვი­სას (ა­უს­კულ­­ტა­ცი­ა) ექიმს შე­უძ­ლია მო­ის­მი­ნოს გუ­ლის სარ­­ქ­ვ­ლე­ბის გახ­სნი­თა და და­ხურ­ვით გა­მოწ­ვე­უ­­ლი ნორ­მა­ლუ­რი ხმი­ა­ნო­ბე­ბი. სარ­ქვლე­ბის და გუ­ლის სხვა სტრუქ­ტუ­რე­ბის ანო­მა­ლი­ე­ბი იწ­ვევს სის­ხლის ტურ­ბუ­ლენ­ტურ მოძ­რა­ო­ბას და, ამის გა­­მო, პა­თო­ლო­გი­უ­რ ხმი­ა­ნო­ბას, რო­მელ­საც შუ­­­­ი­­­ლი ეწო­დე­ბა. ტურ­ბუ­ლენ­ტუ­რი მოძ­რა­ო­ბა აღ­­­მო­­­ცენ­დე­ბა სის­ხლის გა­დი­ნე­ბის დროს შე­ვიწ­რო­­ე­ბულ სარ­ქვლებ­ში ან იმ შემ­თხვე­ვებ­ში, რო­ცა სარ­ქვლე­ბი მჭიდ­როდ არ იხუ­რე­ბა. გუ­ლის ყვე­ლა და­ა­ვა­დე­ბა არ იწ­ვევს შუ­ილს და, იმავ­დრო­უ­ლად, შუ­ი­ლიც ყო­ველ­თვის არ არის გუ­ლის და­­ა­ვა­დე­ბის შე­დე­გი. მა­გა­ლი­თად, ფეხ­მძი­მე ქა­ლებ­ში გულ­ზე შუ­ი­ლი ჩნდე­ბა სის­ხლის ნა­კა­დის ფი­ზი­ო­ლო­გი­უ­რად მო­მა­ტე­ბის გა­მო. უვ­ნე­ბე­ლი შუ­ი­ლი ბავ­შვებ­შიც მო­ის­მი­ნე­ბა, ის გუ­ლის მცი­რე ზო­მის სტრუქ­ტუ­რებ­ში სის­ხლის სწრა­ფი მოძ­რა­ო­ბის გა­მო აღ­მო­ცენ­დე­ბა. სის­ხლის ტურ­ბუ­ლენ­ტუ­რი მოძ­რა­ო­ბა აღე­ნიშ­ნე­ბა ხან­დაზ­მულ ადა­მი­ა­ნებ­საც, რაც გუ­ლის სის­ხლძარ­ღვე­ბის, სარ­ქვლე­ბის ელას­ტი­კუ­რო­ბის დაქ­ვე­ი­თე­ბით არის გა­მოწ­ვე­უ­ლი, არ არის გუ­ლის სე­რი­ო­ზუ­ლი პა­თო­ლო­გი­ის ნი­შა­ნი. სტე­თოს­კო­პით ექიმს შე­უძ­ლია მო­ის­მი­ნოს პა­თო­ლო­გი­უ­რად შეც­ვლი­ლი სარ­ქვლის გახ­სნი­სა და და­ხურ­ვის ხმი­ა­ნო­ბე­ბი (წკი­პურ­ტის მსგავ­სი ხმი­ა­ნო­ბა ან ტკა­ცუ­ნი). გუ­ლის უკ­მა­რი­სო­ბის დროს ხში­რად მო­ის­მი­ნე­ბა გა­ლო­პის რიტ­მი (ცხე­ნის ოთხ­ით ჭე­ნე­ბის ხმა), რაც, თა­ვის მხრივ, ერ­თი ან ორი და­მა­ტე­ბი­თი ტო­ნის გა­ჩე­ნის შე­დე­გი­ა.
სხე­უ­ლის ნე­ბის­მი­ერ ნა­წილ­ში არ­ტე­რი­ებ­სა და ვე­ნებ­ზე სტე­თოს­კო­პის მო­თავ­სე­ბი­სას შე­საძ­ლე­ბე­ლია სის­ხლის ტურ­ბუ­ლენ­ტუ­რი მოძ­რა­ო­ბის ხმი­­ა­ნო­ბის მოს­მე­ნა. ეს უკა­ნას­კნე­ლი შე­იძ­ლე­ბა გაჩ­­ნდეს სის­ხლძარ­ღვის შე­ვიწ­რო­ე­ბი­სას, სის­ხ­ლის დი­ნე­ბის გაძ­ლი­ე­რე­ბის დროს ან არ­ტე­რი­ებ­სა და ვე­ნებს შო­რის პა­თო­ლო­გი­უ­რი კავ­ში­რე­ბის (არ­ტე­რი­ო­ვე­ნუ­რი ფის­ტუ­ლა) ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბის შე­­დე­გად.
ფი­ზი­კუ­რი გა­სინ­ჯვის ერ­თ-ერ­თი მნიშ­ვნე­ლო­­­­ვა­ნი ნა­წი­ლია მუც­ლის გა­სინ­ჯვა. პალ­პა­ცი­ით დგი­­­ნ­­­დე­ბა ღვიძ­ლის ზო­მე­ბი. ღვიძ­ლის გა­დი­დე­ბა მი­უ­თი­თებს ვე­ნურ სის­ტე­მა­ში სის­ხლის შე­გუ­­ბე­ბა­ზე. მუც­ლის ღრუ­ში სითხ­ის დაგ­რო­ვე­ბა, რაც მუც­ლის გარ­შე­მო­წე­რი­ლო­ბის გა­დი­დე­ბით გა­მო­ი­ხა­ტე­ბა, გუ­ლის უკ­მა­რი­სო­ბის ერ­თ-ერ­თი ნი­შა­ნი­ა. მუც­ლის პალ­პა­ცი­ით ისინ­ჯე­ბა მუც­ლის აორ­ტის პულ­სა­ცი­აც.

შე­შუ­პე­ბა, და­ბუ­ჟე­ბა და კა­ნის ფე­რის შეც­ვლა

წყარო: ჯანმრთელობის ენციკლოპედია. მერკის სახელმძღვანელო:
ჯანმრთელობის საშინაო ცნობარი. (გამომცემლობა პალიტრა L)

#datashvil  #drpkhakadze  #sheniganatleba #sheniambebi #sheniekimi