შაბათი, აპრილი 5, 2025
მთავარიისტორია/უბნებიღვიძლის დაავადების გამოვლინებები

ღვიძლის დაავადების გამოვლინებები

ღვიძლის დაავადების გამოვლინებები

ღვიძლის დაავადება შეიძლება გამოვლინდეს: სიყ­ვი­თლით (კანისა და თვალის თეთრი ნაწი­ლის მოყვითა­ლოდ შეფერვა), ქოლესტაზით (ნა­­­ღ­­­ვლის დი­ნე­ბის შემცირება ან შეწყვეტა), ღვი­ძ­­­ლის გა­დი­­დებით, პორტუ­ლი ჰიპერტენზი­ით (პათოლოგიურად მაღალი წნევა იმ ვენებში, რომლებსაც სისხლი ნაწლავიდან ღვიძლში მი­აქვს), ასციტით (მუცლის ღრუში სითხის დაგ­რო­ვება), ღვიძლისმიერი ენცეფალოპათიით (ტვინის ფუნქციების გაუარესება ტო­ქ­სიკური ნივთიერებების ზემოქმედების გამო, რომელთა გაუვნებელყოფა, ჩვეულებრივ, ღვიძლში ხდება) და ღვიძლის უკმარისობით.
ზოგჯერ ღვიძლის დაავადების გამოვლინებები არ არის თვალნათელი. მაგალითად, სიმპტომები შეიძლება იყოს დაღლილობა, შეუძლოდ ყოფნა, უმადობა და წონაში კლება. ეს სიმპტო­მე­ბი ბევრი სხვა დაავადებისთვისაც არის და­მა­­ხა­სი­ათებელი. ამიტომაც, შესაძლოა, რომ ღვი­ძ­­ლის და­ავა­დება ვერ იქნეს ამოცნობილი, გან­­სა­­კუთ­რებით, საწყის სტადიაში.
სიყვითლე
სიყვითლე არის კანისა და თვალის თეთრი ნაწილის მოყვითალოდ შეფერვა, რაც სისხლში პიგმენტ ბილირუბინის შემცველობის პათოლოგიურად მაღალი დონით არის გამოწვეული.
ღვიძლის დაზიანებამ ან სანაღვლე სადინა­რის დახშობამ შეიძლება გამოიწვიოს სიყვითლე;
კანი ან თვალის თეთრი ნაწილი შეიძლება ყვი­თლად შეიფეროს, შესაძლოა კანის ქავილი და შარდის მუქი ფერი;
ლაბორატორიული და გამოსახულებითი კვლე­ვები გვეხმარება სიყვითლის მიზეზების და­დ­გენაში;
ხშირად სიყვითლე ქრება, როდესაც მისი გამომწვევი მიზეზი აღმოიფხვრება, მაგრამ ზო­გ­ჯერ ოპერაციული ჩარევა ან ენდოსკოპია ხდე­ბა საჭირო.
ძველი ან დაზიანებული სისხლის წითელი უჯ­რე­დე­­ბის მოცილება სისხლის მიმოქცევიდან ძირითადად ელენთის მეშვეობით ხდება. ამ პროცესის დროს ჰემოგლობინის (სისხლის წითელი უჯრედების შე­მადგენელი ნაწილი, რომელსაც გადააქვს ჟანგბადი) დაშლისას გამოიყოფა მუქი მომწვანო-მოყვითალო ფერის პიგმენტი, რომელსაც ბილირუბინი ეწოდება. ბილირუბინი სისხლს გადააქვს ღვიძლში, საიდანაც ის ნაწლავში გადადის ნაღვლის (ღვიძლში წარმოქმნილი საჭმლის მომნელებელი სითხე) შემადგენელი ნაწილის სახით. თუ ბილირუბინის ზემოხსენებული გზით გამოყოფა სწრაფად არ ხდება, ის სისხლში გროვდება. ბილირუბინის სიჭარბისას კანი ყვითლად შეიფერება, რასაც სიყვითლე ეწოდება.
მიზეზები
სისხლში ბილირუბინის მაღალი დონე შეიძლება განაპირობოს როგორც ღვიძლისმიერმა, ასევე ღვიძლისგან დამოუკიდებელმა გარემოებებმა. ღვი­ძ­ლის ანთება ან დანაწიბურება აქვეითებს ღვი­ძ­ლის მიერ ბილირუბინის ნაღველში გამოყო­ფის უნარს. სხვა შემთხვევაში, შეიძლება დაიხშოს სანაღვლე სადინარები (მაგალითად, ნაღვლის კენჭით ან სიმ­სი­ვ­ნით), რომლებსაც ნაღველი ღვიძლიდან ნაწ­ლავ­ში გადააქვს. შედა­რებით იშვიათად, წითელი უჯრედების გაძ­ლი­ერებული დაშლის შედეგად გა­მო­წ­ვეულმა ბი­ლი­რუბინის სიჭარბემ შეიძლება დატ­ვირთოს ღვიძლი იმაზე მეტი ბილირუბინით, რისი გადამუშავებაც მას შეუძლია. ბილირუბინის სი­ჭარ­­ბით შეპირობებული სიყვითლე ხშირია ახალ­შო­ბი­­ლებში.

ჟილბერის სინდრომის დროს ბილირუბინის დონე ოდნავ მომატებულია, მაგრამ არა იმდენად, რომ სიყვითლე გამოიწვიოს. ეს დაავადება ზოგჯერ მემკვიდრეობითია, ხშირია ახალგაზრდებს შორის, დიაგნოსტირდება სკრინინგული ტესტების ჩატარებისას, მიმდინარეობს უსიმ­პტო­მოდ და რაიმე სირთულეებს არ იწვევს. იმ ადამიანების კანმა, რომლებიც ბეტა-კაროტი­ნით მდიდარ საკვებს (სტაფილო, გოგრა, ნესვის ზოგიერთი სახეობა) დიდი რაოდენობით იღებენ, შეიძლება მიიღოს მსუბუ­ქად გამოხატული ყვითელი შეფერილობა, მაგრამ მათ თვალები არ უყვითლდებათ. ეს მდგომარეობა არ მიიჩნევა სიყვითლედ, არ არის ღვიძლის დაავადების გამოვ­ლინება.

READ  მერაბ კოსტავას სახლ-მუზეუმის რეაბილიტაცია-რესტავრაციის სამუშაოები ოქტომბერში დასრულდება

სიმპტომები
სიყვითლის დროს კანი და თვალის თეთრი ნაწილი ყვითლად არის შეფერილი, შარდი ხშირად მუქია, რადგან ბილირუბინის ჭარბი რაო­დე­ნობა თი­რკმლებით გამოიყოფა. პაციენტს შე­იძ­ლება ჰქონ­დეს ქავილი, ღია ფერის განავალი და სხვა სიმ­პტომებიც, რაც სიყვითლის გამომწვევ მიზეზზეა დამოკიდებული. მაგალითად, ღვიძლის მწვავე ან­თებამ (მწვავე ჰეპატიტმა) შეიძლება გამოიწვიოს მა­დის დაკარგვა, გულისრევა, ღებინება და ცხელება. ნაღვლის გადაად­გილების შეფერხების შედეგი მუცლის ტკივილი და ცხელება შეიძლება იყოს.

დიაგნოზი და მკურნალობა
სიყვითლის მიზეზის დასადგენად გამოიყენება ლა­ბორატორიული ანალიზები და კვლევის გა­მო­სა­ხუ­ლე­ბითი მეთოდები. ღვიძლის დაავა­დე­ბის, მაგა­ლი­თად, მწვავე ვირუსული ჰეპატი­ტის არსებობისას, ღვიძლის მდგომარეობის გა­­უმ­­ჯო­ბესებასთან ერთად სიყვითლეც თანდა­თა­­ნო­ბით ქრება. ნაღვლის სა­დინარის დახშობის შემ­თხვე­ვაში გადაუდებლად არის საჭირო ოპე­რა­­ცია ან ქირურგიული ენდოსკოპია (გამოიყე­ნე­ბა დრეკადი, დასათვალიერებელი მილი, რო­მელ­თა­ნაც და­კავ­ში­რებულია სიყვითლის მიზეზის დასადგენად გამოიყენება ლა­ბორატორიული ანალიზები და კვლევის გა­მო­სა­ხუ­ლე­ბითი მეთოდები. ღვიძლის დაავა­დე­ბის, მაგა­ლი­თად, მწვავე ვირუსული ჰეპატი­ტის არსებობისას, ღვიძლის მდგომარეობის გა­­უმ­­ჯო­ბესებასთან ერთად სიყვითლეც თანდა­თა­­ნო­ბით ქრება. ნაღვლის სა­დინარის დახშობის შემ­თხვე­ვაში გადაუდებლად არის საჭირო ოპე­რა­­ცია ან ქირურგიული ენდოსკოპია (გამოიყე­ნე­ბა დრეკადი, დასათვალიერებელი მილი, რო­მელ­თა­ნაც და­კავ­ში­რებულია ქირურგიული ხელ­­სა­­წყო­­ები) დახ­შუ­ლი სა­დი­ნა­რის ფუნ­ქციის აღ­­სა­დ­­გე­­ნად. სიყვითლით გამოწვეული ქავილის მკურ­­ნა­­ლობა შეიძლება დასალევად მიღებული ქო­­ლეს­­ტი­რა­მინით. ჩვეულებრივ, ღვიძლის ფუნ­ქ­ცი­ის გაუმჯობესებასთან ერთად ქავილი თანდათანობით ქრება.

წყარო: ჯანმრთელობის ენციკლოპედია. მერკის სახელმძღვანელო:
ჯანმრთელობის საშინაო ცნობარი. (გამომცემლობა პალიტრა L)

მასალის გამოყენების პირობები
მსგავსი სიახლეები
მისორე: სასახლეების ქალაქი სამხრეთ ინდოეთში

მისორე: სასახლეების ქალაქი სამხრეთ ინდოეთში

3 April, 2025
აფლატოქსინის შემოწმების მსოფლიოში არსებული უმაღლესი სტანდარტით ვხელმძღვანელობთ – სეს

აფლატოქსინის შემოწმების მსოფლიოში არსებული უმაღლესი სტანდარტით ვხელმძღვანელობთ – სეს

აპრილი 4, 2025
გვავნებს თუ არა რძე, რომელიც ქათმის სკინტლით ნაკვებმა ძროხამ მოიწველა

გვავნებს თუ არა რძე, რომელიც ქათმის სკინტლით ნაკვებმა ძროხამ მოიწველა

4 აპრილი 2025
პრაქტიკული და სასარგებლო თვისებები, რაც ხალიჩის შესახებ არ იცოდით

პრაქტიკული და სასარგებლო თვისებები, რაც ხალიჩის შესახებ არ იცოდით

აპრილი 1, 2025
“ყვარლის ბაგა” მიზნობრივი ჯგუფებისთვის ღია კარის დღეებს მოაწყობს – განცხადება

“ყვარლის ბაგა” მიზნობრივი ჯგუფებისთვის ღია კარის დღეებს მოაწყობს – განცხადება

აპრილი 4, 2025
“ერთადერთი ვაჟი ვერ გადაარჩინა” – ჯუნა დავითაშვილის ტრაგიკული ბედი, დაწყევლილი მემკვიდრეობა და წარუმატებელი ქორწინება ქართველ საჯარო მოხელესთან

“ერთადერთი ვაჟი ვერ გადაარჩინა” – ჯუნა დავითაშვილის ტრაგიკული ბედი, დაწყევლილი მემკვიდრეობა და წარუმატებელი ქორწინება ქართველ საჯარო მოხელესთან

21 თებერვალი 2025
სად გავისეირნოთ, ბავშვებთან ერთად თბილისში?

სად გავისეირნოთ, ბავშვებთან ერთად თბილისში?

აპრილი 3, 2025
21 მარტის ასტროლოგიური პროგნოზი

21 მარტის ასტროლოგიური პროგნოზი

მარტი 21, 2024
როგორ შევინახოთ ხილი და ბოსტნეული რათა დარჩეს სუფთა და გემრიელი?

როგორ შევინახოთ ხილი და ბოსტნეული რათა დარჩეს სუფთა და გემრიელი?

აპრილი 4, 2025
როგორ დავთრგუნოთ შიმშილი? – როცა წონის დაკლება გინდათ

როგორ დავთრგუნოთ შიმშილი? – როცა წონის დაკლება გინდათ

აპრილი 4, 2025
საუკეთესო ქართული ემიგრანტული ჯგუფები და ფორუმები

საუკეთესო ქართული ემიგრანტული ჯგუფები და ფორუმები

3 აპრილი 2025
როგორია ვალუტის კურსი დღეს — დოლარი, ევრო, გირვანქა სტერლინგი, ლირა და სხვა ვალუტები

როგორია ვალუტის კურსი დღეს — დოლარი, ევრო, გირვანქა სტერლინგი, ლირა და სხვა ვალუტები

აპრილი 4, 2025
მედიაჰოლდინგი “შენი”, გიორგი ფხაკაძის ხელმძღვანელობით, 30M+ ნახვით, საქართველოში ლიდერი, დამოუკიდებელი მედიაა

მედიაჰოლდინგი “შენი”, გიორგი ფხაკაძის ხელმძღვანელობით, 30M+ ნახვით, საქართველოში ლიდერი, დამოუკიდებელი მედიაა

თებერვალი 4, 2025
- Advertisement -spot_img

ბოლო სიახლეები

LIVE